Superisolatie verwijst naar hoogwaardige isolatiematerialen en technieken die een uitzonderlijk hoge thermische weerstand bieden. Deze materialen gaan veel verder dan conventionele isolatie en maken het mogelijk om energieverlies drastisch te beperken zonder dat hiervoor dikke lagen vereist zijn. In dit artikel krijg je inzicht in de verschillende superisolerende materialen en hun toepassingen, met specifieke aandacht voor de technologie en voordelen van aerogel, alsook andere innovatieve isolatieoplossingen.
Wat maakt superisolatie anders dan traditionele isolatie?
Traditionele isolatiematerialen zoals glaswol, steenwol of piepschuim bieden een redelijke thermische bescherming, maar zijn vaak volumineus en minder efficiënt bij beperkte ruimte. Superisolatie onderscheidt zich door een significant lagere thermische geleidbaarheid, wat betekent dat minder materiaal nodig is om dezelfde of zelfs betere isolatiewaarden te behalen. Dit maakt superisolatie niet alleen geschikt voor energie-efficiënt bouwen, maar ook uiterst waardevol op plekken waar ruimte schaars of kostbaar is, zoals in stedelijke bouwomgevingen of industriële toepassingen.
Aerogel: kampioen onder de superisolerende materialen
Een van de meest indrukwekkende materialen in het veld van superisolatie is aerogel. Aerogel bestaat voor ruim 99% uit lucht, gevangen in een sterk nanoporeuze structuur van amorfe silica. Door deze unieke structuur heeft aerogel een extreem lage thermische geleidbaarheid, 2 tot 8 keer lager dan die van traditionele isolatiematerialen zoals PUR-schuim of glaswol.
Naast zijn ongeëvenaarde isolatiewaarde is aerogel bovendien:
- Lichtgewicht – ideaal voor toepassingen waarbij gewicht een rol speelt.
- Flexibel – gemakkelijk toe te passen in bochtige of moeilijk te bereiken gebieden.
- Waterafstotend maar dampdoorlatend – vermindert het risico op corrosie onder isolatie.
Toepassingsgebieden van aerogel
Aerogel vindt steeds vaker zijn weg naar uiteenlopende sectoren dankzij zijn multifunctionele eigenschappen.
Bouwsector
In de bouwsector biedt aerogel de mogelijkheid om dunnere muren, gevels en daken aan te brengen zónder verlies van isolatiewaarde. Dit is met name interessant in stedelijke gebieden waar elke centimeter bouwruimte telt. Dankzij de minimale dikte die nodig is om hoge isolatiewaarden te halen, kan er efficiënter en esthetischer gebouwd worden. Ook in renovatieprojecten waar extra isolatie moeilijk inpasbaar is, vormt aerogel een uitstekende oplossing.
Industriële toepassingen
In de petrochemische en energiesector wordt aerogel toegepast bij de isolatie van leidingen, tanks en apparatuur. De superieure thermische eigenschappen zorgen ervoor dat warmteverlies geminimaliseerd wordt, met als bijkomend voordeel dat het isolatiemateriaal veel dunner kan zijn dan traditioneel materiaal. Daardoor besparen bedrijven ruimte, gewicht én installatiekosten.
Maritieme sector
Een specifieke toepassing van aerogel binnen de maritieme sector is het product Insulroll, waarbij aerogel wordt gecombineerd met UV-uithardende, glasvezelversterkte polyesterhars. Dit maakt de isolatie niet alleen bestand tegen zout water en weersinvloeden, maar ook tegen trillingen. Hierdoor is het bijzonder geschikt voor de isolatie van leidingen op schepen, waar duurzaamheid en betrouwbaarheid cruciaal zijn.
Innovaties stimuleren bredere toepassing
Lang werd aerogel als te kostbaar of moeilijk te produceren beschouwd voor grootschalige toepassing binnen de bouw. Maar dankzij recente technologische ontwikkelingen verandert dit beeld snel. Zo zijn onderzoekers er inmiddels in geslaagd om de productietijd van aerogel terug te brengen van maar liefst 12 naar slechts 5 uur. Tegelijkertijd is de hoeveelheid gebruikte chemische oplosmiddelen sterk verminderd. Deze vooruitgang maakt het haalbaarder om aerogel in grotere volumes toe te passen, waardoor ook de prijsstelling aantrekkelijker wordt voor reguliere bouwprojecten.
Andere innovatieve superisolerende materialen
Hoewel aerogel voorop loopt in thermische prestaties, zijn er ook andere materialen die bijdragen aan het realiseren van superisolatie.
Vacuümisolatiepanelen (VIP)
VIP’s bestaan uit een kern van microporeus materiaal dat vacuüm wordt verpakt tussen folies. Hierdoor wordt er nauwelijks warmte doorgelaten. Met een isolatiewaarde die gelijk is aan die van 7 tot 10 keer dikker conventioneel materiaal, zijn deze panelen ideaal voor gebruik in passiefhuizen en renovaties waar weinig ruimte beschikbaar is.
Duurzame natuurlijke isolatie
Voor wie duurzaamheid én prestaties van belang zijn, bieden natuurlijke isolatiematerialen zoals schapenwol en hennep een goed alternatief. Deze materialen combineren een goede thermische en akoestische isolatie met een lagere milieu-impact. Ze zijn bovendien hernieuwbaar, biologisch afbreekbaar en vrij van schadelijke stoffen, wat bijdraagt aan een gezonder binnenklimaat.
Biobased schuimen
Biobased schuimen worden vervaardigd uit hernieuwbare grondstoffen zoals maïszetmeel of plantaardige oliën. Ze vormen een milieuvriendelijk alternatief voor petrochemische isolatieschuimen zoals PUR of PIR. Naast een vergelijkbare isolatiewaarde hebben ze een lagere CO2-voetafdruk en bevorderen ze de circulaire economie door herbruikbaarheid en recyclebaarheid.
Een evolutie richting duurzame en efficiënte bouw
De opmars van superisolerende materialen verandert de manier waarop we bouwen en energie gebruiken. Of het nu gaat om geavanceerde aerogels, ultra-efficiënte vacuümpanelen of biobased alternatieven — het aanbod van oplossingen groeit, en daarmee ook de mogelijkheden voor architecten, aannemers en installateurs. Door deze innovaties kunnen gebouwen energiezuiniger, compacter en duurzamer worden gebouwd zonder in te leveren op comfort of design.
Superisolatie is meer dan een technische keuze, het is een stap naar een duurzamere toekomst. Wat zou jij doen als jij de keuze had tussen traditionele isolatie of superisolerende materialen? Laat het weten in de reacties – we horen graag wat jouw aanpak zou zijn in jouw woonproject of toekomstig bouwplan!