Wie zich in 2024 afvraagt wat nu de beste keuze is: een warmtepomp of een cv-ketel, moet rekening houden met verschillende factoren zoals kosten, energiegebruik, milieubelasting en de eigenschappen van zijn woning. Hoewel de cv-ketel nog steeds veel wordt gebruikt, ligt de toekomst steeds meer bij de warmtepomp – mits je woning hiervoor geschikt is.

Initiële en operationele kosten

Eén van de voornaamste overwegingen bij het kiezen tussen een cv-ketel en warmtepomp is de prijs. Een traditionele cv-ketel is aanmerkelijk goedkoper in aanschaf, waarbij de kosten doorgaans tussen de €1.500 en €3.000 liggen. Dit maakt het op korte termijn aantrekkelijk voor huishoudens met een beperkt budget. Daarentegen liggen de aanschafkosten van een warmtepomp aanmerkelijk hoger: gemiddeld tussen de €7.000 en €15.000. Deze initiële investering schrikt veel mensen af.

Toch is het belangrijk om niet alleen naar de aanschafkosten te kijken. De jaarlijkse operationele kosten van een warmtepomp liggen aanzienlijk lager dan die van een cv-ketel. In sommige gevallen kunnen gezinnen tot wel €1.050 per jaar besparen op energiekosten. Dat betekent dat de investering zich over een periode van 15 jaar kan terugverdienen, met een totale besparing die kan oplopen tot meer dan €15.000.

Bovendien zijn er subsidies beschikbaar via de Investeringssubsidie Duurzame Energie en Energiebesparing (ISDE). Deze kunnen oplopen tot €3.750, afhankelijk van het type warmtepomp en het vermogen. Voor cv-ketels gelden geen subsidies, waardoor de kloof in investering enigszins kleiner wordt zodra je de beschikbare financiële hulp meerekent.

Energie-efficiëntie en milieueffecten

Op het vlak van energieverbruik en milieubelasting is de warmtepomp de duidelijke winnaar. Een warmtepomp werkt drie tot vier keer efficiënter dan een cv-ketel. Dit betekent dat een warmtepomp van nature veel minder energie verbruikt om een woning op de juiste temperatuur te houden.

Waar een moderne cv-ketel een rendement behaalt van ongeveer 90%, haalt een warmtepomp een rendement van 300% of meer. Dit wordt mogelijk doordat warmtepompen energie uit de lucht, bodem of het grondwater halen: bronnen die gratis en hernieuwbaar zijn. Hierdoor kan het energiegebruik tot 75% worden teruggebracht ten opzichte van een gasgestookte ketel.

Daarnaast draagt het gebruik van een warmtepomp bij aan een lagere CO₂-uitstoot. Voor wie duurzaamheid en de toekomst van de planeet zwaar laten meetellen, is de warmtepomp zonder twijfel de meest milieuvriendelijke keuze. De overstap van gasgestookt naar elektrisch verwarmen is bovendien in lijn met de klimaatdoelstellingen en het Nederlandse overheidsbeleid om huizen gasvrij te maken.

Geschiktheid van uw woning

Niet iedere woning is echter geschikt voor een warmtepomp. Een belangrijke voorwaarde is goede isolatie. Warmtepompen werken bij lage temperaturen en hebben meer tijd nodig om een ruimte op te warmen. Dit is ideaal in combinatie met laagtemperatuurverwarming, zoals vloerverwarming. In goed geïsoleerde woningen blijven de warmteverliezen beperkt, waardoor de warmtepomp optimaal kan presteren.

Oudere woningen, vooral die van voor 1990, hebben vaak nog onvoldoende isolatie en enkel glas. In dergelijke woningen kunnen warmtepompen inefficiënt worden en onnodig veel elektriciteit verbruiken. In dit geval kan een hybride systeem uitkomst bieden. Daarbij wordt de cv-ketel ondersteund door een kleine warmtepomp, zodat gasverbruik wordt verminderd, maar de warmtecapaciteit behouden blijft.

Voor eigenaren van oudere woningen kan het ook de moeite waard zijn om eerst te investeren in isolatie. Door spouwmuurisolatie, dakisolatie of HR++ beglazing aan te brengen, breng je je woning op een niveau waarop een warmtepomp mogelijk wél rendabel wordt. Op lange termijn verdient deze stap zich dubbel terug.

Subsidies en financiële steun

Voor warmtepompen is financiële ondersteuning beschikbaar via de ISDE-subsidie. Het bedrag dat je ontvangt hangt af van het type warmtepomp, het merk, de energie-efficiëntie en het nominaal vermogen. Zo kunnen subsidies uiteenlopen tussen de enkele honderden euro’s tot boven de €3.000. Dankzij deze regeling worden warmtepompen financieel een stuk toegankelijker voor een grote groep huiseigenaren.

Voor cv-ketels bestaan geen soortgelijke subsidies. Dit is omdat deze installaties gasverbruik stimuleren, terwijl het energiebeleid zich juist richt op het verminderen van fossiele brandstoffen. De overheid wil hiermee de overstap naar duurzame energiebronnen stimuleren en versnellen, wat ook betekent dat subsidies op termijn waarschijnlijk verder verruimd zullen worden voor duurzame installaties zoals warmtepompen.

Voor huishoudens met een lager budget kan het zinvol zijn om naast subsidies ook te kijken naar gemeentelijke regelingen, leningen tegen gunstige voorwaarden of ‘as-a-service’-constructies waarbij je de warmtepomp huurt. Hierdoor hoef je geen groot bedrag vooraf te investeren.

Welke installatie past bij jouw situatie?

Voor wie nu een keuze moet maken, is het belangrijk om eerst goed naar de situatie in huis te kijken. Als jouw woning goed geïsoleerd is en beschikt over vloerverwarming, dan is een warmtepomp bijna altijd de beste keuze op lange termijn. Je profiteert niet alleen van lagere energiekosten, maar draagt ook actief bij aan de verduurzaming van je leefomgeving. Laat je woning bovendien goed keuren door een installateur om zeker te weten dat een warmtepomp rendabel zal werken.

Is jouw woning minder goed geïsoleerd, of beschik je alleen over traditionele radiatoren, dan is een overstap naar alleen een warmtepomp vaak niet haalbaar zonder verduurzamingsmaatregelen. In dat geval kan een hybride oplossing een mooie tussenstap zijn. Je verkleint je milieubelasting en energieverbruik, terwijl je toch over voldoende verwarmingscapaciteit beschikt tijdens koude maanden.

Ben je op zoek naar een snelle, betaalbare oplossing en verwacht je binnen enkele jaren te verhuizen of (ver)bouwen? Dan kan een nieuwe cv-ketel voldoende zijn, mits je rekening houdt met de toekomst. Zo zijn er tegenwoordig ook cv-ketels die voorbereid zijn op een hybride systeem. Hierdoor houd je de deur open naar verduurzaming zodra daar wél ruimte voor is.

Uiteindelijk hangt de beste keuze af van jouw woning, jouw budget én jouw toekomstvisie. Vind je financiële rust en lage maandlasten belangrijk, dan kan een warmtepomp op lange termijn uitkomst bieden. Hecht je vooral waarde aan minimale aanpassingen en lage instapkosten, dan is de cv-ketel nog steeds een betrouwbare optie.

Wat zou jij doen als je nu moest kiezen? Heb jij al ervaring met een warmtepomp of denk je toch nog even te wachten? Deel je mening, overwegingen en ervaringen in de reacties hieronder!